Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA), còn gọi là đột quỵ nhẹ, là tình trạng xảy ra khi lưu lượng máu đến não bị giảm, có thể dẫn đến suy giảm thể chất hoặc chức năng nhận thức. Tuy giống với đột quỵ nhưng TIA có sự cải thiện lưu lượng máu nhanh chóng, được phục hồi trước khi chấn thương não vĩnh viễn. Các triệu chứng của TIA thường kéo dài từ vài giây đến vài giờ, và biến mất sau chưa đầy 24 giờ.
TIA có thể là dấu hiệu cảnh báo cho đột quỵ. Theo nghiên cứu của Ấn Độ đăng trên tạp chí Journal of Mid-life Health, khoảng 1/3 số người gặp phải các triệu chứng của TIA sẽ gặp đột quỵ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa có sự quan tâm đúng mức.
Một người có thể bị đột quỵ trong vòng 24 giờ, đôi khi có thể vài tháng hoặc thậm chí vài năm sau khi TIA xảy ra. Không thể đoán trước được khi nào sẽ gặp đột quỵ sau khi trải qua TIA. Vì vậy, khi hồi phục sau TIA, cần thăm khám sớm.
Trong vài phút đầu tiên, không thể đoán được liệu biến cố thần kinh sẽ trở thành đột quỵ hay TIA.
Các triệu chứng của TIA thường bắt đầu đột ngột và thay đổi tùy thuộc vào phần não bị ảnh hưởng. Ví dụ, nếu người bị TIA ở vùng não kiểm soát chuyển động của tay, họ có thể khó viết trong vài phút hoặc thậm chí vài giờ. TIA thường ảnh hưởng đến các phần não kiểm soát chuyển động và cảm giác ở mặt, cánh tay hoặc chân. Một số triệu chứng phổ biến như yếu hoặc tê mặt, cánh tay, chân ở một bên cơ thể; khó nói; chóng mặt; mất thị lực ở một mắt hoặc cả hai mắt; nhìn đôi hoặc nhìn mờ.
Một số trường hợp đột quỵ không đáng kể, thậm chí không có triệu chứng và thường được phát hiện tình cờ qua chụp MRI, CT não còn gọi là đột quỵ thầm lặng.
Một người có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào dẫn đến đột quỵ như trên 60 tuổi, bệnh tim, huyết áp cao, các vấn đề về máu, cholesterol cao, tiểu đường hoặc hút thuốc thì nên tìm hiểu cách nhận biết các tình trạng này. Theo tờ Very Well Health (Mỹ), phòng tránh đột quỵ có thể kéo dài thêm 12,5 năm tuổi thọ. Dưới đây là một số cách để phòng tránh cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua trở thành đột quỵ.
- Không bỏ qua dấu hiệu
Khi có những triệu chứng nghi ngờ là cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, bạn không nên chủ quan mà cần thăm khám sớm. Việc phủ nhận hoặc cho rằng nó sẽ không lặp lại có thể rất nguy hiểm.
- Điều trị
Kế hoạch điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Bác sĩ sẽ xem xét và tiến hành một số xét nghiệm để xác định bạn có các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ hay không, chẳng hạn như huyết áp cao, bệnh tim, bệnh máu, cholesterol cao… Bệnh nhân cũng có thể được điều trị để giảm nguy cơ bị đột quỵ bằng thuốc.
- Uống thuốc đều đặn
Nếu người bệnh được bác sĩ kê đơn thuốc thì nên uống theo chỉ dẫn. Trường hợp không uống hoặc bỏ liều thuốc chống tăng huyết áp, thuốc tim và thuốc làm loãng máu dễ có nguy cơ dẫn đến đột quỵ. Khi bạn gặp những tác dụng phụ nên chia sẻ với bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc kê một loại thuốc khác.
- Duy trì hoạt động thể chất
Tập thể dục thường xuyên có thể góp phần ngăn ngừa đột quỵ. Những người tập thể dục có nguy cơ đột quỵ thấp hơn người lười vận động theo nghiên cứu của Canada đăng trên tạp chí BMJ năm 2018. Do đó, bạn nên duy trì hoạt động thể chất thường xuyên.