Có một thực trạng là sau Tết nhiều người đến viện khám khi thấy dấu hiệu gan quá tải. Nguyên nhân có thể do uống nhiều rượu bia, ăn nhiều thực phẩm có hàm lượng calo cao, chất béo có hại gây tích tụ mỡ trong gan, khiến gan tăng áp lực và tổn thương. Tình trạng gan nhiễm mỡ góp phần phát triển bệnh xơ gan hoặc sẹo ở gan, về lâu dài gây nguy cơ tổn thương gan vĩnh viễn.
Tổn thương gan thường diễn biến âm thầm, triệu chứng bệnh không rõ ràng, mơ hồ và dễ nhầm với các bệnh lý khác. Vì vậy mọi người nên chú ý các dấu hiệu bất thường trên cơ thể để kịp thời phát hiện bệnh, điều trị sớm.
- Rối loạn tiêu hóa: Một chức năng của gan là tiết ra mật giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn thuận lợi. Gan tổn thương gây ra các triệu chứng như chán ăn, đầy hơi, khó tiêu, nặng hơn là đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, táo bón. Tình trạng kéo dài khiến cơ thể trì trệ và suy nhược ảnh hưởng sức khỏe.
- Đau tức ở hạ sườn phải: Hạ sườn phải hay mạn sườn phải là vùng bụng bên phải nằm ngay phía dưới xương sườn, là nơi “hội tụ” của rất nhiều cơ quan nội tạng quan trọng của cơ thể, trong đó có gan. Những cơn đau tức hạ sườn phải có thể do các bệnh về gan.
- Các vấn đề về da: Khi chức năng gan suy giảm, cơ thể giảm đào thải bilirubin dẫn đến vàng da, vàng mắt. Bình thường củng mạc (phần màu trắng của mắt) có màu trắng nhưng khi nồng độ bilirubin trong máu tăng cao dẫn tới da và kết mạc mắt chuyển màu vàng.
- Mệt mỏi, khó ngủ: Tình trạng mệt mỏi kéo dài cho thấy các bất ổn trong cơ thể, nhất là các bệnh về gan. Melatonin là loại hormone giúp cơ thể thư giãn và tạo cảm giác buồn ngủ. Người mắc bệnh gan thường gặp những thay đổi trong chuyển hóa melanin làm giảm tập trung, mơ màng, cơ thể uể oải.
Tổn thương chức năng gan cũng ảnh hưởng trực tiếp đến hệ tiêu hóa. Các vấn đề chán ăn, đầy bụng, khó tiêu… gián tiếp làm giảm chất lượng giấc ngủ. Người bệnh gan nhiễm mỡ thừa cân, béo phì bị ngừng thở khi ngủ cũng làm cho giấc ngủ không sâu. Việc uống nhiều rượu bia hay chế độ ăn hàng ngày không lành mạnh đều có thể là nguyên nhân gây bệnh viêm gan. Bệnh gây rối loạn nghiêm trọng hệ bài tiết, từ đó làm suy giảm nội tiết, ảnh hưởng đến khả năng tình dục.
Để cải thiện tình trạng gan sau Tết, chúng ta nên tránh xa rượu bia, giảm lượng trà, cà phê và bổ sung lượng nước cần thiết nhằm giải độc gan. Hạn chế món nhiều đường, thức ăn chiên xào nhiều chất béo, ăn vừa phải mỡ động vật. Thay vào đó, nên bổ sung chất xơ với thực phẩm giàu vitamin tốt cho gan như cam, quýt, mướp đắng, cần tây… Chế độ tập luyện thường xuyên cũng kiểm soát cân nặng, tăng cường tuần hoàn máu, đốt cháy năng lượng thừa trong cơ thể, bảo vệ và duy trì ổn định chức năng giải độc của gan. Các bộ môn như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội, aerobic… đơn giản, không đòi hỏi kỹ thuật cao, có thể tập luyện hàng ngày và rất có lợi cho gan.
Người có dấu hiệu nghi ngờ sức khỏe gan giảm sút nên đến các cơ sở y tế để khám, phát hiện bệnh kịp thời. Bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp tùy vào từng loại bệnh và mức độ bệnh, bao gồm dùng thuốc, thay đổi lối sống và ghép gan với trường hợp suy gan nặng.