Rượu bia được xem như “người bạn” giúp giải tỏa nỗi buồn, chia sẻ niềm vui và kết nối các mối quan hệ xã hội. Thế nhưng, cũng chính nó là nguyên nhân ảnh hưởng tới sức khỏe, trong đó không ít trường hợp tổn thương gan do bia rượu.
Rượu bia khi vào cơ thể, sẽ được hấp thu ở đường tiêu hóa: 20% tại dạ dày, 80% tại ruột non và đi vào máu. Khi vào cơ thể, chỉ có khoảng 10% lượng cồn được đào thải qua nước tiểu, mồ hôi, khí thở và 90% còn lại sẽ tiến thẳng đến gan. Tại đây, cồn sẽ được tế bào gan xử lý và tiến hành khử độc trước khi đào thải ra ngoài. Tuy nhiên, khả năng khử độc của gan cũng có giới hạn, các tế bào gan khỏe mạnh chỉ có thể lọc được 1 lượng cồn giới hạn trong một giờ. Nếu nồng độ cồn nạp vào cơ thể quá cao thì đòi hỏi gan phải mất nhiều thời gian để xử lý.
Theo các chuyên gia, gan sẽ giải độc khoảng 7g cồn trong 1 giờ. Như vậy, để thải độc 1 lon bia 330ml, gan cần mất khoảng 85 phút. Đó là với lá gan khỏe mạnh, còn với những lá gan bị suy giảm chức năng do bệnh lý hoặc lạm dụng rượu bia kéo dài thì khả năng lọc và thải độc của gan cũng giảm đi nhiều.
Nếu tế bào gan hoạt động quá tải, cồn chuyển hóa thành acetaldehyde sẽ gây tổn thương gan, lâu dài có nguy cơ mắc các vấn đề về gan như tăng men gan, gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu…
Sử dụng rượu bia lâu dài sẽ khiến gan bị tổn thương, suy giảm chức năng gan và tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan. Càng uống nhiều thì nguy cơ mắc các vấn đề về gan càng tăng.
- Tăng men gan do lạm dụng bia rượu
Tăng men gan là tình trạng nồng độ men gan trong máu tăng cao, vượt ngưỡng giá trị bình thường. Men gan cao được phát hiện thông qua xét nghiệm máu và sự tăng cao nồng độ enzyme gan trong máu như AST, ALT, GGT. Điều này cảnh báo các tổn thương gan đang diễn ra. Có rất nhiều nguyên nhân gây tăng men gan, một trong những nguyên nhân phổ biến là thói quen uống rượu bia.
Nếu dung nạp quá nhiều rượu bia, gan không thể xử lý hết chất cồn sẽ làm gián đoạn quá trình chuyển hóa ở gan. Điều này thúc đẩy chuyển dịch các độc tố, vi khuẩn từ ruột vào gan. Do đó, người nghiện rượu bia dễ nhiễm độc, đặc biệt khiến tế bào gan bị tổn thương hoặc hoại tử diện rộng. Khi tế bào gan chết nhiều và nhanh thì men gan càng tăng cao.
- Gan nhiễm mỡ
Theo thống kê tại Việt Nam, hơn 90% nam giới trưởng thành sử dụng rượu bia, trong đó 20 – 25% có tình trạng gan nhiễm mỡ, 10 – 15% bị xơ gan, 5 – 7% có thể dẫn tới ung thư gan.
Uống rượu bia cản trở quá trình chuyển hóa chất béo ở gan gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Ở người bị gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu, mỡ sẽ chiếm ít nhất từ 5 – 10% trọng lượng của gan. Giai đoạn 2, lượng mỡ chiếm 10 – 25% trọng lượng gan của bạn. Giai đoạn 3 – cấp độ nặng nhất của bệnh, mỡ chiếm hơn 30% trọng lượng gan.
- Viêm gan – Bệnh lý gan phổ biến từ rượu bia
Viêm gan do rượu là tình trạng bệnh lý viêm của gan do dung nạp vào cơ thể lượng lớn đồ uống có nồng độ cồn cao trong thời gian dài.
Nguyên nhân gây ra bệnh lý này là do quá trình phân hủy rượu có thể tạo ra hóa chất không tốt cho gan. Hóa chất này kích hoạt quá trình viêm, phá hủy tế bào gan. Theo thời gian, sẹo thay thế mô gan khỏe mạnh, can thiệp vào chức năng gan.
Viêm gan do rượu ở giai đoạn nặng, bệnh có thể gây ra hội chứng tăng áp lực ở tĩnh mạch cửa, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa xuất huyết, loét dạ dày hay giãn tĩnh mạch thực quản xuất huyết. Nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong.
- Xơ gan do rượu
Xơ gan do rượu là căn bệnh cấp tiến, khó chữa và tiến triển chậm trong nhiều năm. Đây là bệnh mạn tính được đặc trưng bởi sự thay thế mô gan bằng mô xơ, sẹo và sự hình thành các nốt tân sinh dẫn đến mất chức năng gan.
Theo các chuyên gia thống kê, có tới 10 – 20% người nghiện rượu nặng bị xơ gan. Đây được xem là dạng biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh gan liên quan tới việc sử dụng đồ uống có cồn.
Xơ gan do rượu có thể được bắt đầu từ bệnh gan nhiễm mỡ, sau đó tiến triển thành viêm gan do rượu, tiếp đến là xơ gan. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp một người có thể bị xơ gan mà trước đó chưa từng gặp phải bất kỳ vấn đề gì về gan.
- Ung thư gan
Đây là bệnh gan nguy hiểm nhất phát triển trên nền xơ gan. Khi khối u còn nhỏ, giai đoạn đầu thường không có triệu chứng và chỉ phát hiện sớm thông qua xét nghiệm máu, siêu âm, cộng hưởng từ, chụp CT… Khi có các triệu chứng rõ ràng như mệt mỏi, sụt cân, vàng da, bụng to, chán ăn, nôn ói… bệnh đã chuyển nặng.
Bệnh ung thư gan nếu không có phương pháp điều trị kịp thời và phù hợp, người bệnh sẽ tử vong trong vòng 6 – 12 tháng kể từ khi có triệu chứng ban đầu.