Mô tả ngắn: Sâm Hoa Kỳ là một loại cây bản địa lâu năm được tìm thấy trong các khu rừng giàu chất dinh dưỡng ôn đới ở Bắc Mỹ. Sâm Hoa Kỳ giúp điều hòa khí huyết, chữa nội nhiệt, chữa ho đờm có máu, giảm lo âu, kiểm soát đường huyết, duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, giảm khó tiêu do stress.
Mô Tả Dược Liệu
- Tên Tiếng Việt: Sâm Hoa Kỳ.
- Tên khác: Sâm Mỹ, Nhân Sâm Hoa Kỳ, Hoa Kỳ sâm, Tây Dương sâm, Sâm Canada, Sâm Bắc Mỹ.
- Tên khoa học: Panax quinquefolius, thuộc họ Araliaceae.
Đặc điểm tự nhiên
Sâm Hoa Kỳ là một loài thảo mộc lâu năm, sinh trưởng trong rừng. Lá Sâm Hoa Kỳ có hình dạng khác nhau, từ hình mác đến thuôn dài. Cây nở hoa màu trắng vào mùa hè. Cụm hoa tán mọc vươn cao từ trục chính của lá. Quả mọng, màu đỏ, chứa tới 3 hạt. Rễ sâm phân nhiều nhánh, màu trắng, vị bùi. Đôi khi, trong trương hợp rễ chính bị hư hại lúc cây già đi, rễ phụ sẽ phát triển to ra để đảm nhận chức năng của rễ chính.
Sâm Hoa Kỳ được thụ tinh bởi côn trùng như ong Halictid và có hệ thống nhân giống hỗn hợp. Quá trình sinh sản của nó chỉ dựa trên hạt giống và xảy ra sau một thời gian tiền sinh sản kéo dài khoảng 3 năm. Vào tháng 7 – 8, cây sẽ mọc trái màu xanh và khi chín, chúng chuyển sang màu đỏ vào khoảng tháng 8 – 11.
Phân bố, thu hái, chế biến
Sâm Hoa Kỳ là một loại cây bản địa lâu năm được tìm thấy trong các khu rừng giàu chất dinh dưỡng ôn đới ở Bắc Mỹ, là loài có nguy cơ tuyệt chủng ở một số tiểu bang do nhu cầu cao. Cây sinh sống ở các khu vực từ Quebec đến Manitoba ở Canada đến Georgia, Louisiana, Arkansas và Oklahoma ở Hoa Kỳ. Khu vực canh tác Sâm Hoa Kỳ lớn nhất nằm ở Wisconsin. Từ những năm 1980, loài sâm này cũng được trồng ở Trung Quốc.
Có thể thu hoạch củ sâm sau 4 năm kể từ khi gieo hạt. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đối với Sâm Hoa Kỳ tự trồng thường được thu hoạch sau 3 – 4 năm nhưng Sâm Hoa Kỳ mọc hoang dã thường thu hoạch vào năm thứ 8 hoặc lâu hơn nữa.
Rễ sâm sau khi chế biến bằng nhiệt được phân thành 2 loại: Tươi (đỏ) và khô (trắng). Rễ bị mất nước do ánh nắng mặt trời được gọi là sâm trắng. Hồng sâm là sâm sau khi xử lý nhiệt với việc áp dụng hơi nước và nhiệt độ cao làm bất hoạt các enzyme, bảo vệ được các hoạt chất của sâm. Việc chế biến này giúp ổn định sâm mà không có thay đổi trong hoạt chất của nó, giống như hoạt chất của rễ tươi. Chế biến nhiệt rễ nhân sâm như vậy giúp kéo dài thời hạn sử dụng của chúng, vì vậy rễ khô thích hợp hơn trong y học tự nhiên Châu Á. Cả hai dạng Sâm Hoa Kỳ đều có thành phần hóa học và tính chất dược lý tương tự nhau.
Bộ phận sử dụng của sâm Hoa Kỳ
Bộ phận sử dụng của Sâm Hoa Kỳ là rễ cây, thu hoạch vào cuối hè đến thu. Rễ có hình trụ hay hình thoi, phân nhánh, đường kính đến 2,5 cm ở phần cổ rễ, phần rễ dài từ 1 – 10 cm, có khi lên đến 20 cm.
Với nhiều thành phần dưỡng chất quý hiếm, sâm Hoa Kỳ là dược liệu quý được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc y học cổ truyền.